Rusya’nın Okhotsk Denizi’nde yer alan ve sadece 52 bin kilometrekarelik bir alanı kapsayan Fıstık Deliği, coğrafi küçüklüğüne rağmen, ülkenin uluslararası stratejileri ve ekonomik güvenliği açısından kritik bir öneme sahip.
ULUSLARARASI SULARDAKİ TEHLİKE
Adını yer fıstığının kabuğuna benzer görüntüsünden alan “Fıstık Deliği” Kamçatka Yarımadası, Kuril Adaları, Sahalin Adası ve Rusya ana karası arasında yer alıyor. Bu bölge, coğrafi açıdan son derece kritik bir noktada bulunuyor. Her ne kadar Rus kara sularıyla çevrili olsa da, bölge uluslararası sularda yer alıyordu. Ancak bölge, kıyıdan 200 deniz milinden daha uzak olduğu için uluslararası sular statüsündeydi. Bu durum, 1990’lı yıllarda yabancı ülkeler tarafından fark edildi ve Çin, Güney Kore, Polonya ve Ukrayna gibi ülkeler bölgeye hızla balıkçı gemilerini göndermeye başladı.
EKONOMİK VE EKOLOJİK TEHDİT
Fıstık Deliği’nin uluslararası sularda bulunması, Rusya için büyük bir tehdit haline geldi. Balık sürülerinin bu bölgeye girmesi ve yabancı balıkçı gemilerinin aşırı avlanması, Rusya’nın balık stoklarını olumsuz etkileyerek ekonomik kayıplara yol açtı.
1991 yılında Çin, Polonya ve Güney Kore’den gelen filolar yaklaşık 700 bin metrik ton balık toplarken, ertesi yıl bu miktar 1 milyon metrik tona ulaştı. Bu sorunun çözülmesi için 2012’de, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hükümeti uluslararası hukuka başvurmayı seçti.
BM’NİN KARARI VE RUSYA’NIN ZAFERİ
2013 yılında Rusya, Birleşmiş Milletler’e başvurarak Fıstık Deliği’nin Rusya’nın kıta sahanlığının bir parçası olduğunu ilan etti. 2013’ün Kasım ayında, BM alt komitesinin bu talebi kabul etmesiyle, Rusya’nın bölgedeki kontrolü pekişmeye başladı. 2014 yılında ise BM Kıta Sahanlığı Sınırları Komisyonu, Fıstık Deliği’ni resmen Rusya’nın Münhasır Ekonomik Bölgesi (MEB) olarak tanıdı. Böylece, bölgenin uluslararası sular statüsü sona erdi ve tamamen Rusya’nın kontrolüne geçti.
Fıstık Deliği sadece balıkçılık için değil, aynı zamanda enerji kaynakları açısından da kritik bir alandır. Okhotsk Denizi’nin bu kısmı, büyük petrol ve doğal gaz rezervlerine ev sahipliği yapmaktadır. Bu zengin kaynaklar, Rusya’nın ekonomik gücünde önemli bir rol oynamaktadır. Fıstık Deliği’nin kontrol altına alınması, Rusya’nın enerji kaynakları üzerindeki hakimiyetini güçlendirirken, bölgedeki stratejik duruşunu da sağlamlaştırmıştır.
Fıstık Deliği’nin Rusya’nın kontrolüne geçmesi, sadece ekonomik bir zafer değil, aynı zamanda askeri stratejilerde de önemli bir dönüm noktası oldu. BM’nin onayı, Rusya’nın Okhotsk Denizi üzerindeki hak iddialarını pekiştirdi ve bölgedeki askeri hareketlilikte daha sert politikaların izlenmesine zemin hazırladı. Bu gelişme, özellikle Japonya ve ABD gibi büyük güçlerin bölgedeki faaliyetlerini doğrudan etkileyerek, küresel güvenlik dengelerini yeniden şekillendirdi.
