21 yılı tamamlayan Facebook, sosyal medyanın çehresini değiştiren şirketlerden biri olarak öne çıktı. Mark Zuckerberg ve 3 arkadaşının 4 Şubat 2004’te başta Harvard Üniversitesi’ndeki öğrencilere yönelik kurduğu Facebook, 2006 yılında 13 yaşından büyük herkese açılarak global bir sosyal ağa dönüştü.
MySpace’i geçerek 2007 yılında dünyanın en popüler sosyal medya platformu haline gelen Facebook, 2012 yılında 1 milyar aktif kullanıcıya ulaştı ve borsaya açıldı.
Aynı yıl 1 milyar dolara Instagram’ı da bünyesine katan Facebook, 2014 yılında anlık mesajlaşma uygulaması WhatsApp’ı 19 milyar dolara, sanal ve artırılmış gerçeklik donanım ve yazılımlarını üreten Oculus’u 2 milyar dolara satın aldı.
Bu hamleler Facebook’un teknoloji sektöründeki konumunu güçlendirmeye yardımcı olurken, şirket önemli soruşturmalarla da karşı karşıya kaldı.
Veri ve rekabet ihlalleri tartışmalara yol açtı
Facebook, 2016’da ABD seçimlerine müdahale iddiaları ve sahte haberin yayılmasına yönelik tartışmalarla gündemi meşgul etti.
Sosyal medya platformunun veri gizliliği politikaları, 2018’deki “Cambridge Analytica” skandalıyla eleştiri oklarının hedefi oldu.
Merkezi Londra’da bulunan Cambridge Analytica adlı veri analiz firmasının, 87 milyon Facebook kullanıcısının hesaplarından izinsiz topladığı kişisel verileri, ABD’de Kasım 2016’da yapılan başkanlık seçimleri ile İngiltere’de Haziran 2016’da gerçekleşen Avrupa Birliği (AB) referandumunu etkilemek için kullandığına dair suçlamalar, küresel ölçekte bir krize yol açtı.
ABD Federal Ticaret Komisyonu da (FTC) 2019’da Facebook’u, veri ihlali nedeniyle 5 milyar dolarlık rekor para cezasına çarptırdı.
Rekabet ihlallerine yönelik tartışmaların da odağında olan Facebook hakkında, ABD ve AB’de “tekelcilik” soruşturmaları açıldı.
“Meta”ya dönüşüm ve işten çıkarmalar
Yaşanan skandallarla gündemden düşmeyen Facebook, 2021’de adını “Meta” olarak değiştirerek metaverse alanına yönelik büyük bir dönüşüm başlattı.
Meta Üst Yöneticisi (CEO) Zuckerberg, şirketi gelecek 5 yıl içinde bir sosyal medya firması olmaktan çıkararak bir metaverse şirketine dönüştürmeyi hedeflediğini açıkladı. Böylece şirket, metaverse ile aynı fiziksel alanda olmayan insanların oluşturabileceği ve keşfedebileceği bir dizi sanal alan sunma planına yönelik çalışmalarını hızlandırdı.
Kovid-19 salgını sonrasında yükselen enflasyon ve resesyon beklentileri teknoloji sektöründe endişelere neden olurken, Meta da ABD’deki diğer birçok teknoloji şirketi gibi maliyetlerinde düşüşe gitmek zorunda kaldı.
Bu kapsamda 2022’de 11 binden fazla çalışanını işten çıkaracağını duyuran şirket, tarihinde ilk kez toplu işten çıkarmaya gitti.
Meta, “verimlilik yılı” olarak ilan ettiği 2023’te de daha iyi bir teknoloji şirketi haline gelmek ve zorlu ortamda finansal performansı iyileştirmek amacıyla çalışan sayısını 10 bin kişi azaltılacağını henüz işe alım yapılmayan yaklaşık 5 bin açık pozisyonun kapatılacağını belirtti.
Geçen yıl yatırımcısına yüzde 65 kazandırdı
Meta’nın geliri, 2024’te 164,5 milyar dolar olarak kaydedildi. Şirketin geçen yıl gelirinde yaşanan yaklaşık yüzde 22’lik artış dikkati çekerken, 2023’teki geliri 134,9 milyar dolar olmuştu.
Facebook’un ana şirketi Meta’nın günlük aktif kullanıcı sayısı bir önceki yıla göre yüzde 5’lik artarak 3,4 milyara yaklaştı.
Yapay zeka alanında kaydettiği ilerlemelerin meyvelerini toplayan Meta’nın hisseleri 2024’te yüzde 65 artarken, şirket muhteşem yedili arasında yatırımcısına en çok kazandıran ikinci şirket oldu.
Şirketin hisseleri 2023’te de yüzde 200’e yakın değer kazanmıştı. Meta’nın hisse fiyatı, 30 Ocak’ta tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü.
